Contractvrijheid
Toen ik bij de Verzekeringskamer (die later in De Nederlandsche Bank op zou gaan) in dienst kwam, werd mij al snel verteld dat wij ons niet met de inhoud van contracten zouden bemoeien. Verzekeraars mochten verzekeren wat ze wilden en sociale partners mochten de pensioenregeling afspreken die ze wilden. Contractvrijheid heet dat.
Maar als er eenmaal iets afgesproken was, dan zitten daar wel consequenties aan en daar kwamen wij om de hoek kijken. De belangrijkste consequentie was dat een afspraak nagekomen moest kunnen worden. Om dat te borgen waren en zijn er allerhande regels waar wij als Verzekeringskamer, later DNB, op moesten toezien. Bij pensioenregelingen moesten daarnaast de afspraken voor iedereen op dezelfde manier gelden. We keken daarom ook naar allerlei regels om discriminatie te voorkomen. En de Autoriteit Financiële Markten zag en ziet erop toe dat de afspraken duidelijk worden gecommuniceerd, zodat de consument weet wat hij koopt.
Natuurlijk is het zo dat hoe minder je belooft, hoe makkelijker het is om je belofte na te komen. Bij torenhoge beloftes zijn we daarom best wel eens het gesprek aangegaan: “Zou u die overspannen belofte niet wat matigen?”. Maar altijd met dat vraagteken.
Contractvrijheid is belangrijk in een vrije samenleving. Zo lang beide partijen weten en begrijpen wat ze afspreken, derden niet onevenredig benadeeld worden en er niet wordt afgesproken om de wet te overtreden, moeten partijen met elkaar kunnen afspreken wat ze willen.
Met de Wet toekomst pensioenen is die contractvrijheid teloorgegaan. Er zijn weliswaar twee contracten, maar die verschillen slechts in technische uitwerking, niet in principiële keuze van elkaar. Sociale partners mogen nog wat details op de stippellijntjes invullen, maar het is nu bijvoorbeeld verboden om een concrete pensioentoezegging te doen. Met dat verbod is de overheid op de stoel van sociale partners gaan zitten en sociale partners – het moet gezegd – hebben dat laten gebeuren. In mijn tijd als toezichthouder was dat volstrekt taboe.
Met Koopkrachtig Solidair Pensioen zetten wij een werkelijk ander contract naast de bestaande twee. Daarmee leggen wij de principiële keuze over de aard van de pensioenregeling terug bij de sociale partners, waarmee we Nederland weer een beetje vrijer maken.
Nieuwsbrief 2024 – 43 27 oktober 2024
Woordenlijst
Actieve deelnemer
Actuariële premie
AOW
AOW leeftijd
Begrotingsperspectief
Beschermingsrendement
Casino pensioen
Collectief pensioen
Compensatie
DB pensioen
DC pensioen
Degressieve opbouw
Dekkingsgraad
Doorsneepremie / doorsneesystematiek
Flexibel contract
Financieel ToetsingsKader
FTK
Fictief
Franchise
Indexatie
Inkoop pensioen
Kapitaaldekking
Korten pensioenen
Koopkrachtig Solidair Pensioen
Langlevenrisico
Life Cycle Beleggen
Leenrestrictie
Nabestaandenpensioen
Malieveld
Nominale aanpraak
Nominale aanpraak
Omslagfinanciering
Opbouwbasis
Overrendement
Pech- en gelukgeneraties
Pensioenpijlers
PPI
Pech- en gelukgeneraties
Premiedekkingsgraad
Premieregeling
Projectierendement
Rekenrente
Rekenrente – oude wetgeving
Rekenrente - Alternatieve ideeën
Rekenrente - ROL Pensioenfondsen
ROL Pensioenfondsen
Restitutie
Risicobasis
Risicovrije rente
Solidair contract
Solidariteit
Solidariteitsreserve
Stichting ROL Pensioenfondsen
Vervangingsratio
Waardeoverdracht
Waarderingsperspectief
WTP
ROL is een innovatieve manier van pensioen-rekenen. Waar de politieke discussie gaat over òf-òf-vragen, realiseert de ROL èn-èn.
- Èn nominale zekerheid (geen kortingen van pensioenen meer);
- Èn snellere indexatie voor ouderen (aanpassen van pensioen aan gestegen prijzen), sneller nog dan het pensioenakkoord;
- Èn pensioenzekerheid voor jongeren;
- Èn grote kans op een volledig geïndexeerd pensioen voor jongeren;
- Èn stabiele premies op ongeveer het huidige niveau.
Dit is niet te mooi om waar te zijn. Dit is slimmer rekenen. Actuaris Arno Eijgenraam kan politieke discussies overbodig maken door al deze doelstellingen tegelijk te realiseren.