Inhaalindexatie

Gepensioneerden hebben sinds 2008 20% tot 30% indexatie misgelopen. Het zijn inmiddels bekende cijfers. Wat zegt dit in de huidige pensioencontext?

Duiding van de cijfers

Laten we eerst even kijken naar wat dit cijfer precies beteken. Dit cijfer is berekend door de inflatie sinds 2008 tot nu eenvoudig door te rekenen. Iemand die in 2008 al met pensioen was en sindsdien nooit indexatie heeft gekregen, heeft nu dus een pensioen dat tussen 20% en 30% minder waard was dan toen. Dat gaat dan over mensen die toen 65plus waren en nu dus 82plus.

Maar het gaat ook over mensen die in de voorliggende periode pensioen hebben opgebouwd, ook al is dat nog niet ingegaan.

We hebben het dan wel over mensen die bij fondsen zaten die al die tijd niet hebben geïndexeerd. Dat geldt voor de grootste fondsen, afgezien van de recente jaren. Er zijn echter ook fondsen die in die jaren wel (geheel of gedeeltelijk) geïndexeerd hebben. Deelnemers aan die fondsen hebben dus minder koopkrachtachterstand. Maar er zijn ook fondsen die zelfs gekort hebben. Was uw fonds een van die fondsen, dan hebt u dus nog meer achterstand.

Maar dit gaat over pensioenen die mensen voor 2008 al hadden opgebouwd. Veel van de huidige en alle toekomstige gepensioneerden zijn echter later met pensioen gegaan. Veel van die mensen hebben sinds 2008 nog pensioenpremie betaald en daarmee pensioen opgebouwd. Die later opgebouwde pensioenen hebben natuurlijk minder tijd gehad om te verwateren en over dat deel van uw pensioen hebt u dus minder koopkrachtachterstand opgelopen. 

Recht

Dat die gemiste indexatie wordt bijgehouden, suggereert dat u er recht op hebt en dat het ooit wel eens uitbetaald zal worden. is dat ook zo?

Hier past een genuanceerd antwoord. Om te beginnen hangt het natuurlijk af van wat er precies in uw pensioenreglement staat. De meeste fondsen hebben hier een inspanningsverplichting staan. Een inspanningsverplichting is geen resultaatverplichting; u kunt dus geen hard recht doen gelden. Maar een inspanningsverplichting is wel degelijk een verplichting. Hebben fondsen alles op alles gezet om u van een passende indexatie te voorzien? Claimstichtingen beantwoorden de vraag met nee. Wij onthouden ons van commentaar.

Relevantie anno 2025

De claimstichtingen zijn nu nog bezig munitie (lees: geld) te verzamelen om die vraag aan de rechter voor te leggen. En het antwoord van de rechter is natuurlijk ook afwachten. Wat gebeurt er als de juridische weg doodloopt?

Als uw fonds invaart is het antwoord simpel: u krijgt een eenmalige invaarbonus van pak ‘m beet 10%. Dat is iets minder dan de helft van de gemiste indexatie. Daarna eindigt dit verhaal. In de jaren die volgen bouwt u elk jaar weer een beetje indexatieachterstand op, maar er is geen mogelijkheid meer om die in te lopen.

Vaart uw fonds niet in, dan mag u blijven hopen dat uw fonds ooit die inhaalindexatie nog een keer gaat uitbetalen. Maar daarvoor is wel een flinke stijging van de rentestand nodig. Die zal heus wel een keer komen, maar of u dat nog gaat meemaken is maar de vraag.

Hoe gaan wij dat met Koopkrachtig Solidair Pensioen regelen? Indexatie wordt bij ons bepaald door het indexatiebeleid dat sociale partners afspreken. Het fondsbestuur mag daar in twee situaties van afwijken: bij een financieel tekort (dan moet het) en als het verantwoordingsorgaan instemt.

Een voor de hand liggend indexatiebeleid is natuurlijk volledige indexatie en inhaalindexatie. Nu kan inhaalindexatie over zo’n lange periode een probleem zijn, omdat het hoge eisen stelt aan de administratie van het fonds. In die periode zijn er mensen in dienst gekomen, uit dienst gegaan, overleden, gehuwd, gescheiden, etc. Of dat allemaal foutloos is geadministreerd, is natuurlijk de vraag. Het kan dus zijn dat sociale partners de inhaalindexatie om praktische redenen beperken of benaderen.

Dan is de vraag of die inhaalindexatie financieel verantwoord is. Is dat niet zo, dan legt ook Koopkrachtig Solidair Pensioen daar een veto op. Of inhaalindexatie verantwoord is, hangt natuurlijk af van de specifieke situatie van het fonds. Maar wij schatten over de duim, dat dit voor de meeste fondsen wel haalbaar zal zijn.

Onder de WTP (invaren) wordt de inhaalindexatie dus afgekocht voor de helft; onder FTK (niet invaren) wordt het hopen tegen beter weten in. Maar onder Koopkrachtig Solidair Pensioen kan het waarschijnlijk gerealiseerd worden.

Nieuwsbrief 2025 – 17 27 april 2025