Inleveren + slechtere bescherming

Tijdens het congres van het Actuarieel Genootschap presenteerde Bas Werker, een van de grondleggers van de Wet toekomst pensioenen (WTP), een opmerkelijk effect van de veel gehanteerde Ortec-methode.

Deze methode gaat over een specifieke inzet van de solidariteitsreserve. Als de beurs naar beneden gaat en ingegane pensioenen eigenlijk zouden moeten dalen, wordt de uitkering aangevuld uit de solidariteitsreserve.
Stel u hebt een pensioen van € 1.000 en uw pensioenpot laat maar een uitkering van € 900 toe. Dan krijgt u een uitkering van € 900 uit uw eigen pensioenpot + € 100 uit de solidariteitsreserve. Als de beurs vervolgens voldoende winsten laat zien is uw pot volgend jaar weer voldoende om zelf die € 1.000 te kunnen uitkeren. U hebt dan nooit gemerkt dat er een tekort is. Maar als er niets gebeurt, dan is er volgend jaar weer een tekort en moet uw pensioen weer uit die reserve aangevuld worden.
Maar de beurs kan ook verder dalen. Misschien kunt u het jaar erop maar € 800 uit uw pot aan pensioen krijgen. Dan krijgt u € 200 aangevuld uit de solidariteitsreserve.

Dit gaat natuurlijk goed totdat de solidariteitsreserve op is. Als de reserve op is, dan krijgt u geen aanvullingen meer en blijft uw uitkering hangen op wat u uit uw eigen pot kunt financieren. U krijgt dan in één keer alle kortingen die de afgelopen jaren zijn aangevuld voor de kiezen. In dit rekenvoorbeeld gaat u dus van een uitkering van € 1.000 in één keer naar een uitkering van € 800. Nu is dit natuurlijk een heel grof rekenvoorbeeld, maar Bas Werker noemde de 20% daling als gevolg van dit effect zelf ook in zijn presentaties.

Waar hij het tijdens dit congres over had was het effect van deze constructie op de pensioenen van bijna-gepensioneerden. Als de beurs naar beneden gaat, daalt hun pensioenpot en dus ook hun pensioen. Maar hun pensioen is nog niet ingegaan; zij krijgen dus geen aanvulling uit de solidariteitsreserve. Maar die solidariteitsreserve is wel gedaald, enerzijds door de aanvullingen van de ingegane pensioenen en anderzijds doordat ook de beleggingen tegenover deze reserve in waarde zijn gedaald.

Zijn conclusie: als de beurs daalt vlak voordat u met pensioen gaat, dan hebt u een lager pensioen dat ook nog eens slechter beschermd is. Stijgt de beurs vlak voordat u met pensioen gaat, dan hebt u een hoger pensioen dat ook nog beter beschermd is.

Dit is zo maar een vreemd effect van de nieuwe regelgeving. Het komt niet eerlijk over en dat is het ook niet. Hoe komt zo’n effect dan toch in het systeem? Dat komt doordat de wet niet vanuit één consistente visie is opgebouwd. Het begon met een volledig ieder-voor-zich-systeem. Helder, consistent, maar met het nadeel van gigantische risico’s voor de deelnemer. Dus kwamen er allerlei lapmiddelen. Een beetje solidariteit erbij; dan weer wat eraf. Steeds vanuit een heel andere visie op de economie en de pensioenen. Zo’n lappendeken wordt onbestuurbaar en dat komt in dergelijke rare effecten tot uiting.

Koopkrachtig Solidair Pensioen is gebouwd vanuit één visie en consistent vanuit die visie opgebouwd. Daardoor zijn er geen rare neveneffecten, maar zijn de uitkomsten heel voorspelbaar en dus beheersbaar.

Nieuwsbrief 2025 – 26 29 juni 2025