Koopkracht: Koopkrachtig Solidair Pensioen versus FTK

Natuurlijk vragen ook mensen uit de pensioensector hoe het kan dat Koopkrachtig Solidair Pensioen wel een koopkrachtig pensioen kan leveren, terwijl het oude stelsel dat niet kon. Naar deze doelgroep kan ik wat meer jargon gebruiken. Dan ziet de uitleg er zo uit.  

Hoewel de onderliggende economische modellen verschillen is het principe van APP, FTK en KSP hetzelfde. Je kiest prudente grondslagen. Dan valt de werkelijkheid vaker mee dan tegen en uit die meevallers betaal je de indexatie.

In theorie kan FTK daardoor ook prima indexeren. Alleen liep FTK aan tegen het probleem, dat een van de meest extreme scenario’s werkelijkheid is geworden. FTK gaat uit van een random walk, maar we zagen een wandeling die meer dan tien jaar één kant op ging: een dalende rente.
Door de enorme duratie zijn de resultaten op beleggingen en andere grondslagen als sterfte en kosten nauwelijks relevant. Het resultaat van een pensioenfonds wordt vrijwel geheel bepaald door de verschuiving in de rekenrente.

 Natuurlijk kunnen fondsen zich daartegen indekken. Maar als je je indekt tegen zo’n extreem scenario, dan verlies je alle indexatiepotentieel. Bovendien hebben derivaten waarmee je dit kunt doen een negatief verwacht rendement, al was het maar door de transactiekosten.

We hebben dan ook de dekkingsgraden van de fondsen structureel zien dalen. In 2022 leek een kentering zich aan te dienen, maar dat lijkt al weer te zijn gestopt.

Als de rente stabiel blijft kunnen fondsen wel weer indexatiepotentieel opbouwen, maar voorlopig zijn ze nog wel even bezig om de dekkingsgraden weer een beetje op orde te krijgen.

Het paradoxale is wel, dat als de grote fondsen zijn ingevaren de vraag naar lange duratie zal stilvallen, waardoor ik verwacht dat de rente snel zal oplopen. Deelnemers die dan achterblijven in FTK zijn spekkoper. Maar dat is speculatie.

Bij Koopkrachtig Solidair Pensioen is de stand van de rente van ondergeschikt belang. Het lange termijn rendement op aandelen zal veel bepalender zijn. Ik kies daar een rekenrente die met een grote mate van zekerheid gerealiseerd kan worden. In de meeste gevallen zal er dus geld overblijven, waarmee vervolgens geïndexeerd kan worden. Precies zoals dat vroeger in APP ook al ging.

Nu kan het zijn, dat op de heel lange termijn de vereiste zekerheid door diversificatie over heel veel jaren al bereikt kan worden met een kleine afslag op de rekenrente en dat die kleine afslag dan onvoldoende is om ook nog indexatie te realiseren. In dat geval zal er kunstmatig een correctie op de rekenrente worden toegepast, zodat het indexatiepotentieel overeind blijft.

Nieuwsbrief 2025 – 24 22 juni 2025