Levensvatbaar

Klaas Knot, president-directeur van De Nederlandsche Bank, heeft onlangs aangegeven dat teruggaan naar het oude stelsel voor hem nauwelijks een optie is. Ik stel daar tegenover dat doorgaan op de ingeslagen nieuwe weg evenmin een optie is. Ik zie de Wet toekomst pensioenen namelijk niet als levensvatbaar.

Er is al veel gezegd over de haalbaarheid van de transitie uit optiek van administratie en automatisering. Ik verwijs naar de vele deskundigen die hebben aangegeven dat het een wonder is als dit zou lukken.

Maar stel dat dit wonder zich voordoet. Dan is de transitie de grootste herverdeling van pensioengeld uit de geschiedenis. Stel, een fonds besluit om op 1 januari 2026 over te gaan. Het fonds kan ook op 29 december 2025 of 8 januari 2026 overgaan. Maakt dat wat uit? Jazeker, door beursontwikkelingen in die paar dagen kan dat een fors verschil uitmaken voor de pensioenen van mensen voor de rest van hun leven. Want bij lage koersen en een lage rente is er geen of veel minder invaarbonus te verdelen dan bij hoge koersen en een hoge rente. Zeker in die periode, als er even wat minder handelaren zijn die de koers bepalen. Daar gaan mensen iets van vinden.

En bij elke jaarwisseling gaan fondsen de pensioenen aanpassen aan de behaalde resultaten. Daarbij geldt een leeftijdsafhankelijke rendementstoedeling. Een jongere werknemer krijgt bijvoorbeeld 12% rendement, terwijl een oudere werknemer slechts 3% krijgt. En de gepensioneerde krijgt 1%. Hoe gaat het gesprek daarover op de werkvloer lopen? Voorstanders van de wet zeggen dat werknemers dergelijke uitkomsten waarschijnlijk niet met elkaar bespreken omdat het geen sexy onderwerp is. Ik vind dat een merkwaardige stelling. Men vindt het heel belangrijk om u van allerlei informatie te voorzien, maar rekent er kennelijk wel op dat u die informatie niet daadwerkelijk gaat lezen.

Maar onderling vergelijken is niet eens nodig. Berekeningen laten namelijk zien dat het door de leeftijdsafhankelijke rendementstoedeling voor gepensioneerden zo goed als onmogelijk wordt om nog volledige indexatie te krijgen. Gepensioneerden gaan dus zelf meemaken dat een fonds bijvoorbeeld 7% rendement heeft gemaakt, er 2% inflatie is en zij worden afgescheept met 1% indexatie.

Ik zie maar één manier om het Malieveld in Den Haag kort na overgang op het nieuwe stelsel te vrijwaren van boze gepensioneerden met spandoeken waarop teksten staan die ik in een nette nieuwsbrief niet zal opnemen. Dat is de demonstratie nu houden op het Museumplein in Amsterdam, in de gemeente waar de heer Knot kantoor houdt.

Nieuwsbrief 2024 – 15 14 april 2024